İnternet teknolojilerinin gelişimi ile, birçok vergisel işlem de dijital ortama taşınmış durumdadır. Bu gelişimin bir parçası olarak işletmelerin dönemsel olarak ilgili otoritelere ilettiği beyanname süreci de dijitalleşmiştir.
e-Beyanname, vergi mükelleflerinin vergi beyannamelerini elektronik ortamda doldurup gönderebilmelerini sağlayan bir sistemdir. Bu sistem, Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) tarafından işletilmekte olup mükelleflerin beyannamelerini kağıt üzerinde değil, dijital ortamda beyan etmelerini sağlar. e-Beyanname ile vergi mükellefleri, vergi dairelerine gitmeden işlemlerini güvenilir bir şekilde gerçekleştirebilirler. Peki, e-Beyanname nedir ve nasıl hazırlanır? İşte detaylar:
e-Beyanname Nedir?
e-Beyanname, vergi mükelleflerinin vergi yükümlülüklerini yerine getirmek için kullanabilecekleri dijital bir beyan yöntemidir. Bu sistem, mükelleflerin vergi beyannamelerini elektronik olarak hazırlayıp Gelir İdaresi Başkanlığı’na (GİB) göndermelerini sağlar.
Fiziksel olarak verilen beyanname ile aynı hukuksal niteliğe sahip olan e-Beyanname, vergi dairesin bildirilmesi zorunlu olan beyannamenin elektronik ortamda gerçekleştirilmesidir.
e-Beyanname, kağıt kullanımını azaltır, işlemleri hızlandırır ve vergi beyannamelerinin daha doğru ve güvenilir bir şekilde hazırlanmasını sağlar. Ayrıca mükellefler için büyük bir zaman tasarrufu ve kolaylık sunar.
e-Beyanname Başvurusu Nasıl Yapılır?
e-Beyanname sistemini kullanabilmek için öncelikle bir başvuru yapılması gerekir. Başvuru süreci şu adımlardan oluşur:
- Mükellef Bilgilerinin Güncellenmesi: İlk olarak, mükellef bilgilerinin güncel olduğundan emin olunmalıdır. Bu bilgiler, vergi dairesine kayıtlı olmalı ve doğru şekilde girilmelidir.
- e-Beyanname Kullanım Sözleşmesi: e-Beyanname sistemini kullanmak isteyen mükellefler, GİB’in internet sitesinden(Dijital Vergi Dairesi) e-Beyanname kullanım sözleşmesini indirip doldurmalı ve ilgili vergi dairesine teslim etmelidirler.
- Kullanıcı Kodu ve Şifre Alınması: Başvuru işlemleri tamamlandıktan sonra, mükellefler e-Beyanname sistemine giriş yapabilmek için kullanıcı kodu ve şifre alırlar. Bu bilgiler, mükellefin e-posta adresine gönderilir.
e-Beyanname Nasıl Verilir?
e-Beyanname nasıl verilir, hazırlama ve gönderme süreci nasıl işler sorusunun yanıtı temel olarak şu adımları içerir:
- e-Beyanname Programının İndirilmesi: Dijital Vergi Dairesi üzerinden sitesinden e-Beyanname modülüne giriş yapılarak vermek istediğiniz beyanname türüne göre taslak oluşturularak beyanname paketlenir. Beyanname düzenleme programları, Dijital Vergi Dairesi üzerinden sunulmuştur.
- Beyanname Türünün Seçilmesi: Mükellef, vereceği beyanname türünü (Gelir Vergisi, Kurumlar Vergisi, KDV, vb.) seçer.
- Beyanname Bilgilerinin Girilmesi: Beyanname mudulü üzerinden gerekli bilgiler doldurulur. Bu aşamada, mükellefler gelir ve gider bilgilerini eksiksiz bir şekilde girmelidir.
- Beyanname Kontrolü: Beyanname doldurulduktan sonra, program üzerinde kontrol edilir. Hatalı veya eksik bilgi varsa düzeltme yapılır.
- Beyannamenin Gönderilmesi: Tüm bilgiler doğru olduğunda, beyanname elektronik ortamda GİB’e gönderilir. Gönderim sonrası, sistemden onay bildirimi alınır.
Kimler e-Beyanname Verebilir?
e-Beyanname sistemi, belirli vergi mükellefleri için zorunlu hale getirilmiştir. Ancak isteğe bağlı olarak diğer mükellefler de bu sistemi kullanabilirler. e-Beyanname verebilecek mükellefler şunlardır:
- Kurumlar Vergisi Mükellefleri: Anonim ve limited şirketler, kooperatifler ve diğer kurum vergisi mükellefleri.
- Gelir Vergisi Mükellefleri: Serbest meslek erbabı, çiftçiler, ticari kazanç sahipleri ve diğer gelir vergisi mükellefleri.
- KDV Mükellefleri: Katma Değer Vergisi (KDV) mükellefleri.
- Diğer Vergi Mükellefleri: Damga Vergisi, Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) ve diğer vergi türlerinde beyanda bulunması gereken mükellefler.
e-Beyanname Kullanımı Zorunlu mu?
e-Beyanname kullanımı, bazı mükellef grupları için zorunlu hale getirir. Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından belirlenen mükellef grupları, beyannamelerini elektronik ortamda vermek zorundadır. Zorunluluk kapsamına girmeyen mükellefler ise isteğe bağlı olarak e-Beyanname sistemini kullanabilirler. Zorunlu mükellef grupları şunlardır:
- Kurumlar Vergisi Mükellefleri: Tüm kurumlar vergisi mükellefleri için e-Beyanname kullanımı zorunludur.
- Gelir Vergisi Stopajı Beyannamesi Veren Mükellefler: Gelir vergisi stopajı beyannamesi veren mükellefler.
- Katma Değer Vergisi Beyannamesi Veren Mükellefler: KDV beyannamesi veren mükellefler.
- Diğer Vergi Türlerinde Zorunluluk: Diğer bazı vergi türlerinde de e-Beyanname kullanımı zorunlu olabilir.
Hangi Belgeler e-Beyanname ile İletilebilir?
e-Beyanname sistemi üzerinden çeşitli vergi beyannameleri ve bildirimler elektronik ortamda iletilebilir. Bu sistem, mükelleflerin vergi yükümlülüklerini yerine getirmelerini kolaylaştırmakta ve işlemlerin hızlı ve güvenilir bir şekilde yapılmasını sağlar. e-Beyanname ile iletilebilecek belgeler şu şekildedir:
Gelir Vergisi Beyannamesi
Gelir vergisi mükelleflerinin yıllık beyannameleri, e-Beyanname sistemi üzerinden elektronik ortamda iletilebilir. Gelir Vergisi Beyannamesi, bireysel mükelleflerin yıllık gelirlerini beyan etmeleri ve vergilendirilmesi gereken kazançlarını bildirmeleri için kullanılır. Bu beyanname, mükellefin gelir elde ettiği tüm kaynakları kapsar ve yıllık olarak hazırlanarak ilgili vergi dairesine sunulur.
Kurumlar Vergisi Beyannamesi
Kurumlar vergisi mükelleflerinin yıllık beyannameleri de e-Beyanname sistemi aracılığıyla gönderilebilir. Kurumlar Vergisi Beyannamesi, anonim şirketler, limited şirketler, kooperatifler ve diğer kurumlar vergisi mükelleflerinin yıllık kazançlarını beyan etmeleri ve vergilendirilmeleri gereken kazançlarını bildirmeleri için kullanılır. Bu beyanname, kurumların faaliyetlerinden elde ettikleri tüm gelirleri kapsar ve yıllık olarak hazırlanarak ilgili vergi dairesine sunulur.
KDV Beyannamesi
Katma Değer Vergisi mükellefleri, KDV beyannamelerini e-Beyanname sistemi üzerinden gönderebilirler. KDV Beyannamesi, mükelleflerin belirli bir dönemde gerçekleştirdikleri mal ve hizmet satışlarından elde ettikleri katma değer vergisini beyan etmeleri için kullanılır. KDV beyannamesi, aylık veya üç aylık dönemler halinde hazırlanarak ilgili vergi dairesine sunulur.
Gelir Vergisi Stopaj Beyannamesi
Gelir vergisi stopajı mükellefleri, stopaj beyannamelerini de e-Beyanname sistemi üzerinden iletebilirler. Gelir Vergisi Stopaj Beyannamesi, mükelleflerin belirli bir dönemde yaptıkları ödemelerden kestikleri gelir vergisi stopajlarını beyan etmeleri için kullanılır. Bu beyanname, özellikle işverenlerin çalışanlarına yaptıkları maaş ödemeleri ve diğer ödemeler üzerinden kestikleri vergileri beyan etmeleri amacıyla kullanılır.
Damga Vergisi Beyannamesi
Damga vergisi beyannameleri, e-Beyanname sistemi üzerinden elektronik ortamda gönderilebilir. Damga Vergisi Beyannamesi, mükelleflerin belirli bir dönemde düzenledikleri kağıtlardan doğan damga vergilerini beyan etmeleri için kullanılır. Bu beyanname, çeşitli sözleşmeler, belgeler ve resmi evraklar üzerinden alınan damga vergilerini kapsar ve ilgili vergi dairesine sunulur.
ÖTV Beyannamesi
Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) beyannameleri de e-Beyanname sistemi aracılığıyla gönderilebilir. ÖTV Beyannamesi, mükelleflerin belirli bir dönemde sattıkları özel tüketim vergisine tabi mal ve hizmetlerden elde ettikleri vergiyi beyan etmeleri için kullanılır. Bu beyanname, belirli ürün grupları (örneğin; tütün ürünleri, alkollü içecekler, motorlu taşıtlar) üzerinden alınan vergileri kapsar ve ilgili vergi dairesine sunulur.
Muhtasar Beyanname
Muhtasar beyanname, işverenlerin çalışanlarına yaptıkları ödemelerden kestikleri vergileri beyan etmeleri için kullanılır ve e-Beyanname sistemi üzerinden gönderilebilir. Muhtasar Beyanname, işverenlerin belirli bir dönemde yaptıkları maaş ödemeleri ve diğer ödemeler üzerinden kestikleri vergileri beyan etmeleri amacıyla kullanılır. Bu beyanname, aylık veya üç aylık dönemler halinde hazırlanarak ilgili vergi dairesine sunulur.
Bunların dışında,
- Noter Harçlarının Vergisi
- Türkiye’de faaliyet gösteren yabancı şirketlerin, Türkiye’deki şirketlerle ortaklık yaparak elde ettikleri kazançları tanımlayan MEP iştirakçileri kurumlar vergisi
- Şans Oyunları Vergisi gibi vergi türlerinin e-beyanname ile gönderilmesi gerekmektedir.
Hatalı Gönderilen e-Beyanname Nasıl Düzeltilir?
Hatalı gönderilen e-Beyanname, belirli prosedürler çerçevesinde düzeltilebilir. Düzeltme işlemleri, hatalı beyannamenin yerine doğru bilgilerin girildiği yeni bir beyanname hazırlanması ve bu beyannamenin elektronik ortamda gönderilmesiyle gerçekleştirilir. Hatalı beyanname düzeltme süreci şu şekildedir:
Düzeltme Beyannamesi Hazırlanması
Yanlış veya hatalı gönderilen beyannameler için, Gelir İdaresi Başkanlığı’nca düzeltme beyannamesi işlemi tanımlanarak ilgili sürecin kesintisiz şekilde gerçekleştirilmesi amaçlanmıştır.
Düzeltme beyannamesi, eksik ya da hatalı beyannamenin düzenltilmesi amacıyla düzenlenir ve eksik veya yanlış bilgilerin yerine doğru bilgiler girilmelidir. Öncelikle hatalı gönderilen beyanname matbu olarak verilmişse, düzeltme beyannamesi de matbu ortamda hazırlanmalı ve iletilmelidir.
Aynı şekilde, beyanname dijital ortamda hazırlandıysa, yine dijital ortamda düzeltme beyannamesi hazırlanmalıdır. Beyanname düzeltme işleminin yasal süreç aşılmadan yapılması gerekmektedir. Yasal sürenin aşılması halinde usulsüzlük cezası kesilmektedir.
Düzeltme Beyannamesinin Gönderilmesi
GİB üzerinde yer alan Düzeltme Beyannamesi Dilekçesini eksiksiz bir biçimde doldurarak, Gelir İdaresi Başkanlığı’na (GİB) iletmeniz gerekmektedir.
Hazırlanan düzeltme beyannamesi, Gelir İdaresi Başkanlığı’nın (GİB) e-Beyanname sistemi üzerinden elektronik ortamda gönderilmelidir. Bu işaretleme, beyannameyi inceleyen yetkililerin düzeltme beyannamesi olduğunu anlamalarını sağlar ve işlemlerin doğru bir şekilde yürütülmesini sağlar.
İlgili dilekçe üzerinde ilgili tarihi, vergi dönemini, türünü ve vergi dairesi gibi bilgileri eksiksiz biçimde doldurmalısınız. Sonrasında ilgili formda en altta yer alan Göster butonuna tıklanarak iletim sağlanır.
Onay Bildirimi
Düzeltme beyannamesi gönderildikten sonra, sistemden onay bildirimi alınır. Bu bildirim, beyanname gönderme işleminin başarıyla tamamlandığını ve beyanname bilgilerinin GİB’e ulaştığını doğrular. Onay bildirimi, mükellefin beyanname gönderim sürecini tamamladığını ve düzeltme işleminin kabul edildiğini gösterir.
Düzeltme Sonrası Kontrol
Düzeltme işleminin ardından, düzeltmenin doğru yapıldığından emin olmak için kontrol yapılmalıdır. Bu kontrol, düzeltme beyannamesinde yer alan bilgilerin doğruluğunu ve hataların düzeltilmiş olduğunu doğrular. Mükellef, düzeltme işlemi sonrası beyanname bilgilerini dikkatlice incelemeli ve gerekli ise tekrar düzeltme yapmalıdır.
e-Beyanname sistemi, vergi mükelleflerinin vergi beyannamelerini hızlı ve güvenilir bir şekilde elektronik ortamda iletmelerini sağlayan bir sistemdir. Hatalı beyannamelerin düzeltilmesi, mükelleflerin doğru ve eksiksiz beyanda bulunmalarını sağlar ve vergi yükümlülüklerinin doğru bir şekilde yerine getirilmesine yardımcı olur.
e-Beyanname Verebilmek için Gerekli Programlar Nelerdir?
e-Beyanname verebilmek için gerekli olan programlar Dijital Vergi Dairesi üzerinden indirilebilmektedir. Bu programlar şu şekildedir:
- e-Beyanname Programı: GİB’in internet sitesinden indirilebilen e-Beyanname programı.
- Java Runtime Environment (JRE): e-Beyanname programının çalışabilmesi için gerekli olan yazılım.
- Adobe Acrobat Reader: Beyannamelerin PDF formatında görüntülenebilmesi için gerekli program.
- Güncel Web Tarayıcısı: e-Beyanname sistemine erişim sağlamak için güncel bir web tarayıcısı.
e-Beyanname Güncelleme Nasıl Yapılır?
e-Beyanname sisteminde güncellemeler, Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından belirli aralıklarla yapılır. Sistem güncellemeleri, kullanıcıların programı sorunsuz bir şekilde kullanabilmesi için önemlidir. Güncelleme işlemleri şu şekilde yapılır:
- Dijital Vergi Dairesini Takip Etme: Güncellemeler hakkında bilgi almak için GİB’in resmi web sitesi düzenli olarak kontrol edilmelidir.
- Programın Güncellenmesi: GİB tarafından yayınlanan güncelleme dosyaları indirilmeli ve mevcut e-Beyanname programına uygulanmalıdır.
- Yeni Versiyon Kurulumu: Güncelleme işlemi sırasında, programın yeni versiyonu kurulmalı ve gerekli ayarlar yapılmalıdır.
- Test ve Kontrol: Güncelleme sonrası programın doğru çalıştığından emin olmak için yapılmalıdır.
e-Beyanname sistemi, vergi mükelleflerine büyük kolaylıklar sağlayan ve işlemleri dijital ortamda gerçekleştirme imkanı sunan bir sistemdir. Doğru kullanıldığında, mükelleflerin vergi işlemlerini güvenilir ve verimli bir şekilde yapmalarını sağlar. Ancak sistemin doğru kullanımı ve güncellemelerin düzenli olarak takip edilmesi önemlidir.
Bu içeriklerimiz de ilginizi çekebilir:
APHB Nedir? APHB Sigorta ve Belge Türleri Nelerdir?
Basit Usulde Vergilendirme Nedir? Şartları Nelerdir?
Sosyal Medya Gelirlerinin Vergilendirilmesi (2024)