Aylık Prim ve Hizmet Belgesi (APHB), işverenlerin çalışanlarına ait sigorta primlerini ve hizmet sürelerini SGK’ya (Sosyal Güvenlik Kurumu) bildirmekle yükümlü olduğu bir belgedir. APHB, sigortalı çalışanların prime esas kazançlarını, çalışma gün sayılarını ve diğer sigorta bilgilerini içerir. Bu belge, çalışanların sosyal güvenlik haklarının korunması ve prim ödemelerinin düzenli olarak yapılabilmesi için önemlidir.
APHB Sigorta Statüsü ve Türü Nedir?
APHB’de belirtilen sigorta statüsü ve türü, çalışanların hangi sigorta koluna tabi olduklarını gösterir. Türkiye’de sigortalılar genel olarak 4 ana gruba ayrılır:
- 4A (SSK): Hizmet akdi ile bir veya birden fazla işveren tarafından çalıştırılan sigortalılar.
- 4B (Bağ-Kur): Kendi adına ve hesabına bağımsız çalışan sigortalılar.
- 4C (Emekli Sandığı): Kamu görevlisi olarak çalışan sigortalılar.
- Tarım Sigortalıları: Tarım ve orman işlerinde süreksiz çalışan sigortalılar.
APHB’de bu sigorta statülerine uygun olarak farklı belge türleri bulunur. Örneğin 4A kapsamında çalışan bir sigortalı için 506 sayılı Kanuna tabi APHB düzenlenirken, 4B kapsamındaki sigortalılar için farklı bir belge türü kullanılabilir.
SGK 4A Hizmet Dökümünde 506 APHB Meslek Kodu Açıklaması
SGK 4A hizmet dökümünde yer alan 506 APHB meslek kodu, sigortalı çalışanların mesleklerini ve yaptıkları işleri belirlemek amacıyla kullanılır. Bu kodlar, çalışanın işyerindeki pozisyonunu ve mesleki durumunu belirtir. Meslek kodları, işyerinde çalışılan işin niteliğine göre belirlenir ve APHB’de doğru bir şekilde bildirilmesi önemlidir.
APHB Belgesinde Yer Alması Zorunlu Bilgiler
APHB belgesinde yer alması gereken bilgiler şunlardır:
- İşveren Bilgileri: İşverenin adı, soyadı, ticaret unvanı, vergi kimlik numarası ve SGK sicil numarası.
- Çalışan Bilgileri: Çalışanın adı, soyadı, T.C. kimlik numarası, sigorta sicil numarası, işe giriş tarihi, prime esas kazançları ve çalışma gün sayıları.
- Prime Esas Kazançlar: Çalışanın brüt ücreti, ek ödemeleri ve diğer gelirleri.
- Sigorta Kolları: Çalışanın tabi olduğu sigorta kolları ve prim oranları.
- Meslek Kodları: Çalışanın işyerindeki mesleği ve pozisyonu.
APHB Nasıl Düzenlenir?
APHB düzenleme süreci şu adımlardan oluşur:
- İşverene Ait Bilgiler: İşverenin adı, unvanı, SGK sicil numarası gibi bilgileri doldurulur.
- Çalışana Ait Bilgiler: Çalışanın adı, T.C. kimlik numarası, işe giriş tarihi gibi bilgileri doldurulur.
- Prime Esas Kazançlar: Çalışanın brüt ücreti, ikramiyeleri ve diğer kazançları belirtilir.
- Sigorta Prim Oranları: Çalışanın tabi olduğu sigorta kollarına göre prim oranları hesaplanır.
- Belgenin Onaylanması ve Gönderilmesi: Belge doldurulduktan sonra SGK’ya online olarak gönderilir ve işveren tarafından onaylanır.
İşverene Ait Bilgiler
İşverenin adı, soyadı, ticaret unvanı, vergi kimlik numarası, SGK sicil numarası gibi bilgiler APHB’de yer alması gereken önemli bilgilerdir. Bu bilgiler, işverenin kim olduğunu ve hangi işyerinde çalışanların sigortalı olduğunu belirtir.
Çalışana Ait Bilgiler
Çalışanın adı, soyadı, T.C. kimlik numarası, sigorta sicil numarası, işe giriş tarihi gibi bilgiler APHB’de yer alması gereken önemli bilgilerdir. Bu bilgiler, çalışanın kim olduğunu ve hangi tarihten itibaren sigortalı olduğunu belirtir.
APHB Bildirimi Nasıl Yapılır?
APHB bildirimi, işverenler tarafından her ay düzenli olarak yapılması gereken bir işlemdir. Bu bildirim, çalışanların sigorta primlerinin ve hizmet bilgilerinin SGK’ya doğru ve eksiksiz bir şekilde iletilmesini sağlar. İşte APHB bildiriminin adım adım nasıl yapılacağına dair detaylı bir açıklama:
1. APHB’nin Hazırlanması
İlk adım, çalışanların prim ve hizmet bilgilerinin eksiksiz bir şekilde doldurulmasıdır. Bu süreçte işveren, her bir çalışanın brüt ücretini, çalışma gün sayılarını, ikramiyelerini, primlerini ve diğer kazançlarını doğru bir şekilde hesaplayarak belgeye ekler. Aşağıda bu adımda dikkat edilmesi gereken noktalar belirtilmiştir:
- Çalışan Bilgileri: Her çalışanın adı, soyadı, T.C. kimlik numarası, sigorta sicil numarası ve işe giriş tarihi gibi kişisel bilgileri doğru bir şekilde doldurulmalıdır.
- Çalışma Gün Sayısı: Çalışanın ay içinde çalıştığı gün sayısı belirtilmelidir. Eksik günlerin nedenleri (rapor, ücretsiz izin, vb.) ayrıca belirtilmelidir.
- Prime Esas Kazançlar: Çalışanın brüt ücreti, fazla mesai ücretleri, yol ve yemek yardımları, ikramiyeler ve diğer kazançları doğru bir şekilde hesaplanarak belgeye eklenmelidir.
2. Online Bildirim
APHB’nin hazırlık aşaması tamamlandıktan sonra bu bilgiler SGK’nın online sistemine yüklenir. Bu aşamada işverenin SGK’nın e-Bildirge sistemi üzerinden giriş yapması gerekir. Online bildirim süreci şu şekilde gerçekleştirilir:
- Sisteme Giriş: İşveren, SGK’nın e-Bildirge sistemine kullanıcı adı ve şifresiyle girer.
- Belgenin Yüklenmesi: Hazırlanan APHB belgesi sisteme yüklenir. Yükleme sırasında, belge üzerinde yer alan tüm bilgilerden emin olunmalıdır.
- Kontrol ve Onay: Yüklenen belge sistem tarafından kontrol edilir. Hatalı veya eksik bilgiler varsa, sistem uyarı verir ve düzeltme yapılması istenir. Tüm bilgiler doğru olduğunda belge onaylanır.
3. Onay ve Gönderim
APHB belgesi onaylandıktan sonra, işveren veya yetkilendirilmiş kişi tarafından gönderim işlemi gerçekleştirilir. Bu aşamada dikkat edilmesi gerekenler şunlardır:
- Yetkilendirme: Belgenin onayı ve gönderimi, işveren veya bu işlemi yapmaya yetkili kılınmış bir kişi tarafından yapılmalıdır.
- Belgenin Gönderimi: Onaylanan belge, SGK’ya gönderilir. Bu işlem sırasında sistem, belgenin alındığına dair bir onay bildirimi verir.
- Onay Bildirimi: SGK tarafından belgenin alındığına dair verilen onay bildirimi saklanmalıdır. Bu belge, ileride yapılabilecek kontroller için gereklidir.
4. Prim Ödemesi
APHB bildiriminin son aşaması, bildirilen primlerin ödenmesidir. Bu aşamada dikkat edilmesi gerekenler şunlardır:
- Prim Tutarlarının Hesaplanması: APHB belgesinde belirtilen prime esas kazançlar üzerinden hesaplanan prim tutarları doğru bir şekilde belirlenmelidir.
- Ödeme Süresi: Prim ödemeleri, her ayın sonuna kadar SGK’ya yapılmalıdır. Ödemelerin zamanında yapılması, gecikme cezası ve faiz uygulanmasını önler.
- Ödeme Yöntemi: Prim ödemeleri, banka şubeleri, internet bankacılığı veya SGK’nın belirlediği diğer ödeme yöntemleri ile yapılabilir.
- Ödeme Belgesi: Yapılan prim ödemelerine ait banka dekontları veya ödeme belgeleri saklanmalıdır. Bu belgeler, ileride yapılacak denetimler için önemlidir.
APHB Primine Dahil Olan Kazanç Türleri Nelerdir?
APHB primine dahil olan kazanç türleri, çalışanların elde ettiği çeşitli gelirleri içerir. Bu kazanç türleri aşağıda detaylı olarak açıklanmıştır:
1. Brüt Ücret
Çalışanın aylık brüt ücreti, prime esas kazancın temelini oluşturur. Brüt ücret, vergi ve sosyal güvenlik kesintileri yapılmadan önceki toplam gelirdir. Bu tutar, çalışanın iş sözleşmesinde belirtilen aylık maaşıdır.
2. İkramiye ve Primler
Çalışanın aldığı ikramiyeler ve performans primleri, prime esas kazanca dahil edilir. İkramiyeler, belirli dönemlerde (örneğin, yıl sonu) çalışanlara verilen ek ödemelerdir. Performans primleri ise çalışanın gösterdiği performansa bağlı olarak verilen teşvik ödemeleridir.
3. Yol ve Yemek Yardımı
Çalışana sağlanan yol ve yemek yardımları da prime esas kazanca dahildir. Bu yardımlar, çalışanın iş yerine ulaşımı ve günlük öğün ihtiyaçları için verilen ek ödemelerdir. Bu tür yardımlar, çalışanların yaşam standartlarını iyileştirmeyi amaçlar.
4. Fazla Mesai Ücretleri
Çalışanın fazla mesai yaparak kazandığı ücretler, prime esas kazanca dahil edilir. Fazla mesai, çalışanın normal çalışma saatlerinin dışında yaptığı ek çalışmalardır. Bu çalışmalara karşılık olarak ödenen fazla mesai ücretleri, çalışanın toplam gelirine eklenir.
5. Diğer Gelirler
Çalışanın elde ettiği diğer gelirler de prime esas kazanca dahil edilir. Örneğin görev tazminatı, çalışanın belirli bir görevi yerine getirmesi karşılığında aldığı ek ödemedir. Bu tür ek gelirler, çalışanın toplam prime esas kazancını artırır.
APHB bildiriminin zamanında yapılması, işverenlerin yasal yükümlülüklerini yerine getirmesi ve çalışanların sosyal güvenlik haklarının korunması açısından önemlidir. İşverenler, APHB düzenlerken dikkatli olmalı ve gerekli bilgileri eksiksiz bir şekilde bildirmelidir. Ayrıca prim ödemelerinin zamanında yapılması, işverenlerin cezai yaptırımlardan kaçınmasını sağlar ve çalışanların sosyal güvenlik haklarının kesintisiz devam etmesine katkıda bulunur.
2024 Yılı Sigorta Primi Hesaplama
2024 yılı için sigorta primi ücretleri, çalışanın prime esas kazancı üzerinden belirlenir. Prim tutarları, çalışanın kazancının belirli bir oranı olarak hesaplanır ve bu oranlar her yıl yasal düzenlemelerle belirlenir.
2024 yılı için sigorta primi ücretleri, asgari ücretin artmasıyla birlikte yeniden düzenlenmiştir. Asgari ücretin 2024 yılı itibarıyla brüt 20.002,50 TL, net ise 17.002,12 TL olarak belirlendiği göz önüne alındığında, sigorta primi hesaplamaları şu şekilde yapılmaktadır:
- İşçi Sigorta Primi (%14): 2.800,35 TL
- İşveren Sigorta Primi (%20,5): 4.100,51 TL (teşvik uygulanırsa %15,5 ve 3.100,39 TL)
- İşsizlik Sigortası Primi (%1): 200,03 TL (işveren için %2 ve 400,05 TL)
Günlük kazançlar üzerinden hesaplanan primler de belirlenmiştir:
- Günlük Kazanç Alt Sınırı: 666,75 TL
- Günlük Kazanç Üst Sınırı: 5.000,63 TL
Asgari ücretle çalışan bir kişinin işverene maliyeti ise, işsizlik sigortası ve diğer vergiler de dahil edildiğinde 23.502 TL olarak hesaplanmaktadır.
Bu bilgiler ışığında, 2024 yılında sigorta primlerinin hesaplanmasıyla ilgili detaylı bilgiye sahip olabilirsiniz. Daha fazla ayrıntı için SGK resmi web sitesine başvurabilirsiniz.
SGK’nın belirlediği bu prim oranları, çalışanın prime esas kazançları üzerinden hesaplanarak her ay düzenli olarak ödenir.
APHB’nin doğru düzenlenmesi, işverenin yasal yükümlülüklerini yerine getirmesi ve de çalışanların sosyal güvenlik haklarının korunması açısından önemlidir. İşverenler, APHB düzenlerken dikkatli olmalı ve gerekli bilgileri eksiksiz bir şekilde bildirmelidir.
Bu içerikte Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) verileri kullanılmıştır.
Bu içeriklerimiz de ilginizi çekebilir: